کتاب مجموعه نام های لری(بختیاری)

بررسی،مطالعه و تفکر عاشقانه مولف در فرهنگ قوم اصیل و با فرهنگ و تمدن لر است.

مدرس دانشکده مدیریت دانشگاه لرستان، درباره "زبان مورد استفاده در ساخت نامها"، اظهار داشت: قوم لر دارای سه شاخه اصلی می باشد: الف) لرهای لرستان شمالی که اکثریت به زبان لکی تکلم می کنند و عمدتاً در استانهای لرستان، ایلام، کرمانشاه، همدان، قزوین و

مناطقی از کشور عراق (عمدتاً در بدره، مندلی و خانقین) ساکن هستند. ب) لرهای لرستان مرکزی (مینجایی) که به زبان لری فیلی (پهلوی) تکلم می کنند و عمدتاً در استانهای لرستان، ایلام، همدان، مرکزی، و بخشی از خوزستان ساکن هستند. ج) لرهای لرستان جنوبی که به

لری جنوبی (لری بختیاری) صحبت کرده و عمدتاً در استانهای کهکیلویه و بویراحمد، چهارمحال بختیاری، خوزستان، بوشهر، فارس و اصفهان ساکن هستند.

وی افزود: نامهای ارایه شده در این کتاب از واژه های هر سه شاخه قوم لر گرفته شده اند. هرجا واژه ای صرفاً در یکی از این مناطق کاربرد داشته، در خلال کتاب مورد اشاره قرار گرفته است. بدین منظور برای واژه های لرستان شمالی از عنوان "لکی"، و برای واژه های متداول در

لرستان جنوبی از عنوان "لری جنوبی" استفاده شده است. بدیهی است واژه هایی که بطور مشترک در بین اکثریت قوم لر استفاده می شوند، بدون ذکر منطقه خاصی آورده شده اند.

موسوی درباره انواع نامهای ذکر شده در این کتاب گفت: کتاب شامل تعداد زیادی نام لری از لهجه ها و گویشهای مختلف قوم لر (لری مناطق و طوایف مختلف، لکی، بختیاری و ...) است که بطور کلی شامل سه بخش یا سه نوع نام می شوند: برخی از این نام ها متداول و پیشینه دار

 بوده و از زمانهای گذشته و یا هم اینک توسط قوم لر و نیز توسط سایر اقوام بکار گرفته شده و می شوند؛ که اسامی همچون: آساره، تیام، ژیلا، گلاره و... از آن جمله اند. برخی دیگر اسامی کوه ها، رودها، گل ها، گیاهان و مکان هایی در مناطق لرزبان است و به جهت خوش آهنگی

 و خوش مفهومی آنها بعنوان اسم قابل استفاده بوده اند، همچون دنا، چویر، یافته.

موسوی درباره نوع سوم ترکیبهای اسمی در این کتاب اظهار داشت: بخش سوم از اسمها، از سوی نویسندۀ کتاب پیشنهاد شده اند. در واقع این گونه اسامی به کمک کلمات، صفات، پسوندها، پیشوندها و سایر توانمندی های زبان لری ترکیب و ساخته شده اند. همچون دلسا،

سیدا، آسام، لیزدا و ... که به نوعی حرکتی نو و رو به جلو در جهت پویا ساختن زبان لری در این بخش از فرهنگ و بیرون آوردن آن از ایستایی و نشان دادن توانمندی های زبان لری بوده است.

وی درباره ویژگی اسمهای جدید پیشنهادی گفت: در انتخاب و ساخت این نام ها، به مقوله هایی مانند خوش آهنگی و زیبایی نام ها و بامفهوم بودن آنها تأکید شده است. البته در ساخت این نامها از نظرات و پیشنهادات بسیاری از دوستان و علاقه مندان فرهنگ لر بهره برده ام که در

 اینجا بار دیگر از تک تک آنها تشکر می نمایم.

موسوی همچنین با گلایه از برخی کم مهری ها نسبت به نامهای لری، اظهار داشت: برخی نامهای لری با انتساب به زبانهای دیگر و بدون ذکر هویت لری آنها متداول شده اند. مثلاً در کتاب "فرهنگ نام و نامگذاری" که بعنوان مرجع نامگذاری در کشور از سوی سازمان ثبت احوال کشور

 منتشر شده است، برخی نام های لری که در کردی نیز وجود دارند بدون ذکر هویت لری-کردی آنها، صرفاً با عنوان نام کردی معرفی شده اند مانند گلاره و اسرین. نکته جالب تر و البته تأمل برانگیزتر اینکه برخی از این نامها مانند "دونا" به معنی دانشمند و فهمیده یک نام صرفاً لری

بوده و در کردی با نام "زانا" و "زونا" بکار می رود لیکن از سوی مؤلف محترم کتاب مذکور (جناب آقای "پارسامهر حسنوند" که خود از تبار لر است) با عنوان نامی کردی قید شده است که جای تعجب دارد!؟

سید نجم الدین موسوی گفت: از آنجا که در سالهای اخیر گرایش در بکارگیری نامهای جدید و زیبا برای نامیدن فرزندان در جامعه ایرانی و در بین قوم لر به سرعت در حال قوت گرفتن است، بر همه اقشار دلسوز جامعه و مخصوصاً قشر تحصیل کرده و نخبه است تا با درک صحیح موضوع،

 در جهت نوگرایی فرهنگی نقش خود را بدرستی ایفا نمایند و این کتاب نیز پاسخی به این نیاز فرهنگی جامعه و تلاشی در جهت حفظ فرهنگ غنی قوم بزرگ و تاریخ ساز لر می باشد.

وی افزود: لرزبانان می توانند با نهادن این نامها بر فرزندان خود یا مؤسسات، شرکت ها و فروشگاه ها و یا انتخاب تخلص ادبی خود از میان این نام ها، به نوعی واژگان زبان مادری را ماندگار کرده و عشق به سرزمین و زبان مادری خود را با فرزندان و یا سایر داشته هایشان پیوند دهند. 

سید نجم الدین موسوی در پایان گفت: امید است با بکارگیری این نامها از سوی جامعه ی ایرانی و بویژه لرزبانان، از برخی گرایش های نادرست در بکارگیری اسامی بی معنا و یا بیگانه که در سالهای اخیر رواج یافته اند جلوگیری شود.

مؤلف کتاب "مجموعه نامهای لری" افزود: بر خود لازم می دانم از همراهی برخی فرهنگدوستان از جمله سید عباس میرهاشمی، سید علی موسوی، دکتـر علی حیدری و دکتر فردین ابدالی محمدی از همکارانم در دانشگاههای خرم آباد، مسئولین اداره ثبت احوال خـرم­آباد و اداره کل

 ثبت احوال لرستان بویژه جناب آقای مشتاق، برای کمک به انجام این تحقیق صمیمانه تشکر کنم.

علاقمندان، برای خرید این کتاب و مطرح کردن پیشنهادات و انتقادات خود، می توانند به وبلاگ سید نجم الدین موسوی مراجعه نمایند.